Mác bê tông là gì? Cấp phối bê tông và những điều cần biết
Trong lĩnh vực xây dựng có 2 từ khóa luôn được nhắc đến mà bất cứ kỹ sư xây dựng nào cũng phải nắm được và hiểu rõ là mác bê tông và cấp phối bê tông. Để có thể tìm hiểu về từ ngữ chuyên môn trong xây dựng bạn có thể tham khảo qua bài viết dưới đây.
Mác bê tông là gì?
Mác bê tông là một cách nói bằng từ ngữ chuyên môn của độ chịu nén bê tông. Khi tiến hành đổ bê tông người thợ kỹ thuật sẽ phải đo đếm nguyên vật liệu, về cường độ của bê tông trên nhiều phương diện như độ chịu nén, độ uốn, độ kéo, độ trượt. Trong đó độ nén là quan trọng nhất và người ta gọi đó là mác bê tông.
Mác bê tông chính là độ chịu nén của bê tông
Cấp phối bê tông là gì?
Cấp phối bê tông là tỷ lệ các nguyên vật liệu được sử dụng để tạo thành các khối bê tông. Nguyên liệu làm nên các khối bê tông bao gồm: xi măng, cát, đá, nước. Các nguyên liệu phải đạt đúng tiêu chuẩn:
Cấp phối bê tông phải chuẩn từ khâu phân chia tỷ lệ nguyên liệu
- Xi măng: nên sử dụng các loại xi măng ít tỏa nhiệt, xi măng poolăng, và các loại xi măng đạt tiêu chuẩn bộ xây dựng đưa ra.
- Cát: nên dùng loại cát vàng có hạt to và hạt vừa để tạo độ chắc cho mác bê tông. Không nên dùng loại cát có hạt nhỏ, mịn sẽ không đảm bảo chất lượng bê tông.
- Đá: loại đá dùng cho cấp phối bê tông là đá 1*2. Loại đá này có kích thước vừa phải, ít tốn nước trong quá trình pha trộn và tạo sự kết dính cao mang độ kết dính cao cho chất lượng bê tông ổn định.
- Nước: Nước thường dùng là nước giếng khoan, nước máy. Những loại nước có lẫn nhiều tạp chất như nước ao, hồ, sông là nước không được phép sử dụng trong làm bê tông.
Khi thực hiện đổ bê tông phải căn đúng các tỷ lệ theo tiêu chuẩn để bê tông làm ra đảm bảo chất lượng.
Cấp phối bê tông mác 200, 250
Phối bê tông mác 200, 250 là loại bê tông có độ chắc chắn cao thường được sử dụng trong thi công xây dựng nhà ở. Mác 250 có độ bền cao hơn so với mác 200. Độ bền của mác được quyết định bởi tỷ lệ pha trộn nguyên vật liệu. Để làm cấp phối bê tông mác người ta cần sử dụng các nguyên vật liệu với tỉ lệ như sau:
| Mác bê tông | Xi măng (kg) | Cát vàng (kg) | Đá 1*2 (m3) | Nước (lít) |
| 200 | 350,000 | 0,481 | 0,900 | 185 |
| 250 | 145,125 | 0,455 | 0,887 | 185 |
Khối lượng nguyên vật liệu bên trên được tính cho 1m3 bê tông
- Phối bê tông mác 200 và 250 đều được sử dụng với lượng nước như nhau.
- Nguồn nước để trộn mác bê tông phải là nguồn nước sạch, có có lẫn các tạp chất gây phản ứng với những chất khác có trong mác bê tông.
- Lượng nước trộn bê tông ngoài thực tế có thể được điều chỉnh cho phù hợp với công việc. Thông thường, để cho bê tông nhanh khô người ta thường cho lượng nước ít hơn so với tiêu chuẩn.
Bảng tra mác bê tông đúng tiêu chuẩn
Bộ xây dựng đưa ra bảng tra mác bê tông theo đúng tiêu chuẩn TCVN 356-205 về thiết kế bê tông cốt thép. Cấp phối bê tông được thực hiện từ việc phân chia tỷ lệ nguyên vật liệu. Mác bê tông được tra dựa trên độ sụt của bê tông.
Bảng tra mác bê tông
- Độ sụt 2 : 4 cm
- Độ sụt 6 : 8 cm
- Độ sụt: 14 : 17 cm
Bảng tra cường độ chịu nén của bê tông
Cường độ chịu nén của bê tông đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên chất lượng khối bê tông. Cường độ chịu nén được được tính bằng đơn vị daN/cm2, nó được tính bằng giá trị trung bình thống kê của cường độ chịu nén tức thời. Cường độ chịu nén được xác định trên mẫu lập phương với kích thước tiêu chuẩn 150 * 150 * 150 (mm). Cường độ nén này được tính toán dựa trên thí nghiệm trong điều kiện tiêu chuẩn với mức thời gian là 28 ngày.
Các loại cấp độ bền bê tông
Độ bền của bê tông được đo trên nhiều cấp độ như:
- Độ chịu nén của bê tông
- Độ chịu kéo của bê tông
- Độ trôi của bê tông
- Độ chảy của bê tông
- Độ dẻo của bê tông
Độ sụt của bê tông
Độ sụt của bê tông thể hiện độ dẻo, độ chảy của bê tông. Độ sụt của bê tông rất quan trọng cho chất lượng của mác bê tông. Độ sụt sẽ được thực hiện tùy theo tỷ lệ pha trộn nguyên vật liệu và phương pháp thi công.
Độ sụt bê tông được tính thông qua thí nghiệm phễu bê tông
Độ sụt của bê tông trên mỗi công trình được tính toán thông qua thí nghiệm từ phễu bê tông. Bê tông được đưa vào trong phễu và dầm bằng dụng cụ dầm bê tông và tiến hành gạt ngang miệng phễu cho bê thông thật bằng. Sau khi để bê tông trong phễu nghỉ tâm 5 giây để khối bê tông bên trong không di chuyển nữa thì tiến hành chờ bê tông sụt xuống và đo. Sự chênh lệch giữa bê tông trước và sau khi sụt đó chính là độ sụt của bê tông.
Việc nắm bắt được chính xác mác bê tông và cấp phối bê tông trong xây dựng sẽ giúp cho công trình luôn đạt chất lượng. Chính điều này tạo nên giá trị, uy tín của ngành xây dựng Việt Nam.
